O SPISIE

Od 1 kwietnia 2021 r. do 30 września 2021 r. trwa Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021.

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021 jest w pełni realizowany przy użyciu interaktywnego formularza spisowego. Obowiązkiem spisowym będą objęte:

• osoby fizyczne stale zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach i innych zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami na terenie Polski, osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania;
• mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania i inne zamieszkane pomieszczenia niebędące mieszkaniami.

Ustawa o Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań (plik do pobrania)

O OBOWIĄZKU SPISOWYM

Dane od osób fizycznych objętych spisem powszechnym są zbierane metodą samospisu internetowego. Każdy mieszkaniec Polski jest zobowiązany samodzielnie przeprowadzić samospis, polegający na uzupełnieniu danych o respondencie, zamieszczonych w formularzu spisowym.

Samospis internetowy będzie przeprowadzany od 1 kwietnia 2021 r. do 30 września 2021 r.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach kiedy osoba objęta spisem powszechnym nie może dopełnić obowiązku samospisu przez Internet, dane są zbierane metodami:

• wywiadu telefonicznego przeprowadzanego przez rachmistrza spisowego, który wprowadza dane uzyskane od respondenta do formularza spisowego,
• wywiadu bezpośredniego, przeprowadzanego przez rachmistrza spisowego przy pomocy urządzenia mobilnego wyposażonego w oprogramowanie dedykowane do przeprowadzenia spisu (wywiady bezpośrednie będą realizowane w szczególnych przypadkach – jeśli sytuacja epidemiczna na to pozwoli – i przy zachowaniu reżimu sanitarnego)

Obydwie metody polegają na uzupełnieniu danych dotyczących osoby spisywanej w formularzu spisowym.

Udział w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 jest obowiązkowy. Odmowa udziału w spisie powszechnym wiąże się z możliwością nałożenia kary grzywny, co jest ujęte w art. 57 ustawy o statystyce publicznej.

 

JAKIE DANE SĄ ZBIERANE PODCZAS SPISU

Zakres informacyjny spisów określają wymagania międzynarodowe (patrz: Rozporządzenie UE nr 763/2008 w sprawie przeprowadzenia spisów ludności i mieszkań) oraz krajowe akty prawne i strategie. Potrzeby krajowe różnych grup użytkowników danych zostały również zbadane przez Główny Urząd Statystyczny podczas konsultacji społecznych spisu (patrz: konsultacje społeczne).

W ramach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań zostaną zebrane następujące dane:

1. Charakterystyka demograficzna osób:
   1. płeć;
   2. wiek;
   3. adres zamieszkania;
   4. stan cywilny;
   5. kraj urodzenia;
   6. kraj posiadanego obywatelstwa.
2. Aktywność ekonomiczna osób:
   1. bieżący status aktywności zawodowej – pracujący, bezrobotni, bierni zawodowo;
   2. lokalizacja miejsca pracy;
   3. rodzaj działalności zakładu pracy;
   4. zawód wykonywany;
   5. status zatrudnienia;
   6. wymiar czasu pracy;
   7. rodzaj źródła utrzymania osób;
   8. rodzaje pobieranych świadczeń.
3. Poziom wykształcenia.
4. Niepełnosprawność:
   1. samoocena niepełnosprawności;
   2. prawne orzeczenie o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy;
   3. stopień niepełnosprawności;
   4. grupy schorzeń powodujące trudności w wykonywaniu codziennych czynności.
5. Migracje wewnętrzne i zagraniczne:
   1. okres zamieszkania w obecnej miejscowości;
   2. miejsce poprzedniego zamieszkania w kraju;
   3. miejsce zamieszkania rok przed spisem;
   4. fakt przebywania kiedykolwiek za granicą;
   5. rok przyjazdu /powrotu do Polski;
   6. miejsce zamieszkania za granicą – kraj (dla osób przebywających kiedykolwiek za granicą);
   7. kraj przebywania i rok wyjazdu z Polski (dla osób przebywających czasowo za granicą).
6. Charakterystyka etniczno-kulturowa:
   1. narodowość – przynależność narodowa lub etniczna;
   2. język, którym posługują się osoby w kontaktach domowych;
   3. wyznanie – przynależność do wyznania religijnego.
7. Gospodarstwa domowe i rodziny:
   1. stopień pokrewieństwa z reprezentantem gospodarstwa domowego;
   2. tytuł prawny gospodarstwa domowego do zajmowanego mieszkania.
8. Stan i charakterystyka zasobów mieszkaniowych (mieszkania i budynki):
   1. rodzaj pomieszczeń mieszkalnych;
   2. stan zamieszkania mieszkania;
   3. własność mieszkania;
   4. liczba osób w mieszkaniu;
   5. powierzchnia użytkowa mieszkania;
   6. liczba izb w mieszkaniu;
   7. wyposażenie mieszkania w urządzenia techniczno-sanitarne;
   8. rodzaj stosowanego paliwa do ogrzewania mieszkania;
   9. tytuł prawny zamieszkiwania mieszkania przez gospodarstwo domowe;
   10. rodzaj budynku, w którym znajduje się mieszkanie;
   11. stan zamieszkania budynku;
   12. wyposażenie budynku w urządzenia techniczne;
   13. powierzchnia użytkowa mieszkań w budynku;
   14. liczba izb w budynku;
   15. własność budynku;
   16. liczba mieszkań w budynku;
   17. rok wybudowania budynku.

 

CO POWINIENEŚ WIDZIEĆ O BEZPIECZEŃSTWIE DANYCH OSOBOWYCH W SPISACH POWSZECHNYCH

Uwzględniając charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania danych oraz ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie i wadze zagrożenia, Administrator Danych, którym jest Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), wdrożył odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby przetwarzanie odbywało się zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

W procesie przetwarzania danych osobowych uczestniczą wyłącznie osoby upoważnione przez Administratora Danych do przetwarzania danych osobowych z zachowaniem zasady wiedzy koniecznej.

Wszystkie dane osobowe przetwarzane w ramach prac spisowych są poufne i podlegają szczególnej ochronie, na zasadach określonych w ustawie o statystyce publicznej oraz w ustawie o ochronie danych osobowych. Dane osobowe od momentu ich zebrania stają się danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną. Zasada tajemnicy statystycznej ma charakter absolutny, jest wieczysta, obejmuje wszystkie dane osobowe i nie przewiduje żadnych wyjątków dających możliwość jej uchylenia.

Osoby wykonujące prace spisowe są obowiązane do przestrzegania tajemnicy statystycznej. Przed przystąpieniem do pracy rachmistrzowie są pouczani o istocie tajemnicy statystycznej i sankcjach za jej niedotrzymanie. Następnie na ręce właściwego komisarza spisowego składają pisemne przyrzeczenie następującej treści: „Przyrzekam, że będę wykonywać swoje prace na rzecz statystyki publicznej z całą rzetelnością, zgodnie z etyką zawodową statystyka, a poznane w czasie ich wykonywania dane jednostkowe zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.”

Dane pozyskane podczas spisów mogą być wykorzystywane wyłącznie do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz do aktualizacji operatów do badań statystycznych prowadzonych przez służby statystyki publicznej.

Udostępnianie lub wykorzystywanie danych uzyskanych w spisach dla innych niż podane celów jest zabronione, pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Spisy, tak jak wszystkie prowadzone przez GUS badania statystyczne, realizowane są z zachowaniem wysokich standardów bezpieczeństwa, w oparciu o nowoczesne techniki teleinformatyczne. Narzędzia oraz procedury w zakresie bezpieczeństwa stosowane przez statystykę publiczną spełniają najwyższe standardy i zapewniają pełną ochronę gromadzonych informacji.

Badania statystyczne statystyki publicznej są uregulowane odmiennie, jeżeli chodzi o prawa osób do ochrony swoich danych. Zgodnie z zapisami europejskich aktów prawnych „prawo do bycia zapomnianym” nie przysługuje, jeżeli przetwarzanie danych jest niezbędne do celów statystycznych.

Polska ustawa o NSP 2021 wymienia wprost artykuły rozporządzenia RODO, które nie mają zastosowania. I tak respondentom nie przysługuje prawo do:

• dostępu do danych osobowych, w tym prawo do uzyskania kopii tych danych,
• sprostowania (poprawiania) danych osobowych,
• ograniczenia przetwarzania danych osobowych,
• sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych.

Administrator danych realizuje obowiązek informacyjny wobec osób, których dane będą przetwarzane poprzez udostępnienie klauzuli informacyjnej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej GUS i stronie internetowej GUS.

METODY PRZEPROWADZENIA SPISU

Samospis internetowy (CAWI)

Samospis internetowy odbywa się, jak każdy spis powszechny, w wyznaczonym terminie. Respondenci uzupełniają wymagane dane w interaktywnej aplikacji, dostępnej na stronie internetowej GUS. Każda osoba dokonująca samospisu jest uwierzytelniana w systemie teleinformatycznym. Aby uzyskać dostęp do danych, osoba spisująca się używa unikalnego hasła. Aplikacja na bieżąco sygnalizuje, czy respondent właściwie wypełnia rubryki.

Uruchomiliśmy również miejsca spisowe:

W tym miejscu prezentujemy listę miejsc, w których można się spisać, zebrane w pliku Excel.

Spis przez telefon (CATI)

Osoby wykluczone cyfrowo mogą skorzystać z opcji “spisz się przez telefon” na infolinii spisowej obsługiwanej przez pracowników statystyki publicznej od poniedziałku do piątku od 8:00 do 18:00 pod numerem: 22 279-99-99.

Spis realizowany przez rachmistrzów

Respondenci, którzy nie będą mogli samodzielnie spisać się poprzez formularz internetowy lub telefoniczne na infolinii spisowej, zostaną spisani przez rachmistrzów telefonicznie lub podczas wywiadu bezpośredniego.

Do realizacji prac spisowych GUS zatrudnił rachmistrzów – pomogą oni spisać się respondentom, którzy nie spisali się dotychczas samodzielnie poprzez formularz internetowy lub telefonicznie na infolinii spisowej.

Rachmistrzowie dzwonią z numeru 22 828 88 88 lub z numeru infolinii spisowej tj. 22 279 99 99.

Od 23 czerwca br. rachmistrzowie realizują również wywiady bezpośrednie.

Tożsamość rachmistrza można zweryfikować przez:

1. Specjalnie przygotowaną aplikację dostępną na stronie https://rachmistrz.stat.gov.pl/
2. Kontakt z infolinią spisową numerem 22 279 99 99 , wybierz 1 – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań,  a następnie 2 – weryfikacja tożsamości rachmistrza.

Jeśli nie spisałeś się przez Internet lub na infolinii, zadzwoni lub przyjdzie do Ciebie rachmistrz – zgodnie z ustawą nie możesz odmówić przekazania danych rachmistrzowi.

Więcej informacji o rachmistrzach znajdziesz tutaj https://spis.gov.pl/nie-spisales-sie-przez-internet-spodziewaj-sie-telefonu-od-rachmistrza/ oraz tutaj https://spis.gov.pl/od-23-czerwca-br-rachmistrzowie-spisowi-rozpoczna-wywiady-bezposrednie/